Hội chứng sợ thang máy là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục

Hội chứng sợ thang máy (Elevator Phobia) là một dạng rối loạn lo âu phổ biến hiện nay. Người mắc phải hội chứng này sẽ bị ám ảnh khi sử dụng thang máy, ảnh hưởng khá nhiều đến sinh hoạt hàng ngày. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hội chứng này và gợi ý phương pháp khắc phục hiệu quả.

1. Hội chứng sợ thang máy là gì?

Hội chứng sợ thang máy hay còn gọi là Elevator Phobia là một dạng rối loạn lo âu ám ảnh khi người bệnh nghĩ đến hoặc sử dụng thang máy. Sự sợ hãi, lo lắng quá mức này không chỉ đơn thuần là cảm giác không thoải mái, mà có thể khiến người bệnh có những phản ứng mạnh về mặt tâm lý, thể chất.

Theo nhiều chuyên gia tâm lý, hội chứng này là một loại ám ảnh cụ thể (specific phobia), tức là nỗi sợ chỉ được kích hoạt khi đối mặt với thang máy.

2. Biểu hiện của người có hội chứng sợ thang máy

Những biểu hiện của hội chứng sợ thang máy thường dễ nhận thấy, đặc biệt là khi người bệnh sử dụng thang máy. Dưới đây là một số biểu hiện phổ biến:

• Cảm giác lo lắng và sợ hãi: Khi nghĩ đến hoặc chuẩn bị sử dụng thang máy, người mắc hội chứng thường cảm thấy tim đập nhanh, đổ mồ hôi, khó thở, chóng mặt và buồn nôn. Những triệu chứng này tương tự như một cơn hoảng loạn nhỏ (panic attack).
• Tránh né: Người bệnh tìm cách né tránh sử dụng thang máy, thậm chí sẵn sàng đi bộ lên xuống cầu thang nhiều tầng dù mệt.
• Căng thẳng kéo dài: Cảm giác căng thẳng không chỉ xuất hiện khi đang trong thang máy mà còn có thể xảy ra trước khi bước vào thang hoặc ngay sau khi rời khỏi thang máy. Điều này khiến cho việc di chuyển bằng thang máy trở thành nỗi ám ảnh của người mắc hội chứng sợ thang máy.

3. Nguyên nhân gây ra hội chứng sợ thang máy

Hội chứng sợ thang máy có thể đến từ tâm lý người dùng và từ đặc điểm thiết kế của thang máy.

3.1. Nguyên nhân đến từ tâm lý người dùng

Hội chứng sợ thang máy có thể xuất phát từ nhiều yếu tố tâm lý, bao gồm:

• Trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ: Những sự cố trong quá khứ khi di chuyển bằng thang máy, chẳng hạn như bị kẹt, thang máy rơi hoặc gặp trục trặc, có thể tạo nên một ám ảnh khó quên và làm khởi phát hội chứng này.
• Rối loạn lo âu khác: Những người mắc các rối loạn lo âu khác như sợ độ cao, sợ không gian kín (claustrophobia), hay sợ bị nhốt (entrapment fear) thường có nguy cơ mắc thêm hội chứng sợ thang máy.
• Tính cách nhạy cảm: Những người dễ lo lắng, suy nghĩ tiêu cực hoặc có tính cách nhạy cảm với những tình huống gây căng thẳng như đi thang máy có xu hướng dễ mắc hội chứng này hơn.
• Nguyên nhân sinh lý: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng sự mất cân bằng hóa chất trong não bộ, chẳng hạn như thiếu hụt serotonin hoặc dopamine, có thể làm tăng nguy cơ mắc các rối loạn lo âu, bao gồm cả hội chứng sợ thang máy.

3.2. Nguyên nhân đến từ đặc điểm thang máy

Không chỉ yếu tố tâm lý, những đặc điểm của thang máy cũng có thể khiến nhiều người cảm thấy sợ hãi:

• Không gian hẹp và kín: Thang máy thường có không gian kín, giới hạn, dễ làm cho những người sợ không gian hẹp (claustrophobia) cảm thấy ngột ngạt và lo lắng.
• Tốc độ di chuyển: Một số thang máy di chuyển nhanh, đặc biệt là thang máy trong các tòa nhà cao tầng, có thể gây chóng mặt, mất thăng bằng và tạo cảm giác sợ hãi cho người sử dụng.
• Không khí trong thang máy: Không gian bên trong thang máy thường thiếu lưu thông không khí, gây cảm giác ngột ngạt và khó chịu, khiến nhiều người cảm thấy bất an, lo sợ.

4. Cách khắc phục hội chứng sợ thang máy

Có nhiều phương pháp giúp khắc phục hội chứng sợ thang máy như;

4.1. Tìm hiểu kỹ về thang máy

Một trong những cách hiệu quả để giảm nỗi sợ là hiểu rõ hơn về thang máy. Tìm hiểu về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của thang máy sẽ giúp bạn cảm thấy yên tâm hơn khi sử dụng, bởi bạn sẽ biết rằng các hệ thống hiện đại được trang bị đầy đủ tính năng an toàn như hệ thống cảm biến tải trọng, hệ thống cứu hộ tự động,…

4.2. Tập luyện với những hành trình nhỏ

Hãy bắt đầu từ những chuyến đi ngắn bằng thang máy, chẳng hạn di chuyển giữa 2-3 tầng trước khi dần tăng lên những hành trình dài hơn. Quá trình này sẽ giúp cơ thể và tâm lý của bạn làm quen dần với việc sử dụng thang máy, từ đó giảm thiểu nỗi sợ hãi theo thời gian.

4.3. Nhờ người hỗ trợ, đồng hành

Nếu cảm thấy quá lo lắng, bạn có thể nhờ một người bạn hoặc người thân đi cùng khi sử dụng thang máy. Việc có ai đó đồng hành sẽ giúp bạn cảm thấy an toàn và thoải mái hơn, từ đó giảm bớt căng thẳng.

4.4. Chọn loại thang máy phù hợp

Sử dụng thang máy có thiết kế hiện đại, thân thiện cũng là một cách giúp giảm nỗi sợ:

• Tốc độ di chuyển chậm: Thang máy có tốc độ chậm sẽ giúp bạn cảm thấy an toàn hơn và tránh được tình trạng chóng mặt, mất thăng bằng. Theo quy định an toàn của Châu Âu, tốc độ di chuyển 0.15m/s được cho là tốc độ an toàn và không gây mất thăng bằng cho người bên trong thang.
• Thang máy có vách kính: Loại thang máy này giúp bạn tránh cảm giác bị nhốt trong một không gian kín, đồng thời mang lại tầm nhìn ra bên ngoài, từ đó giảm bớt sự lo lắng.
• Tính năng tích hợp hiện đại: Những thang máy tích hợp các tính năng như đèn LED, âm nhạc, quạt thông gió sẽ giúp không gian trong thang máy trở nên thoáng đãng, dễ chịu hơn. Nhờ đó, bạn sẽ dễ dàng phân tán sự chú ý khỏi nỗi sợ và cảm thấy thoải mái hơn khi di chuyển.

Thang máy Kalea – Thương hiệu thang máy đến từ Thuỵ Điển đáp ứng được tất cả các yếu tố trên, giúp người dùng có trải nghiệm di chuyển an toàn, yên tâm nhất. Thang máy được thiết kế theo tiêu chuẩn an toàn Châu Âu, tốc độ di chuyển 0.15m/s, được trang bị nhiều tính năng hiện đại cùng thiết kế vách kính cường lực cao cấp, giúp đảm bảo an toàn tối đa cho người di chuyển bên trong thang máy.

5. Câu hỏi thường gặp về hội chứng sợ thang máy

5.1. Tại sao lại có cảm giác sợ khi đi thang máy một mình?

Việc sử dụng thang máy một mình thường khiến nhiều người cảm thấy lo lắng do cảm giác bị cô lập trong không gian kín. Vì thế, có nhiều người không cảm thấy sợ khi đi thang máy đông người nhưng lại xuất hiện cảm giác sợ sệt khi di chuyển 1 mình trong thang máy.

5.2. Hội chứng sợ thang máy có hết được không?

Hội chứng sợ thang máy có thể được khắc phục hoàn toàn nếu bạn áp dụng các biện pháp phù hợp và tập luyện kiên trì. Bạn có thể liên hệ bác sĩ tâm lý hoặc tập luyện thường xuyên để khắc phục nỗi sợ này.

Như vậy, hội chứng sợ thang máy không nguy hiểm và hoàn toàn có thể khắc phục được nếu bạn tập luyện thường xuyên. Để giảm bớt nỗi sợ khi sử dụng thang máy, bạn có thể cân nhắc sử dụng sản phẩm thang máy cao cấp, ưu tiên thiết kế vách kính của Kalea để giảm bớt nỗi sợ. Nếu còn băn khoăn hoặc cần hỗ trợ thêm, bạn hãy liên hệ với Kalea qua:

Hotline: 1800 555 502 – 0911 454 238

Email: kalea_vietnam@kalealifts.com

Địa chỉ:

• Hà Nội: P.203, Tầng 2, Tòa nhà HITC 239 Xuân Thủy, Q. Cầu Giấy, Tp. Hà Nội
• TP. Hồ Chí Minh: Số 86 đường B2, Khu nhà phố Sari Town, KĐT SaLa, P. An Lợi Đông, Q. 2, Tp. Thủ Đức
• Hải Phòng: Số HD.68, KĐT Vinhomes Marina, P. Vĩnh Niệm, Q. Lê Chân, Tp. Hải Phòng
• Đà Nẵng: Số 438 đường 2/9, P. Hòa Cường Nam, Q. Hải Châu, Tp. Đà Nẵng