Thang máy có rơi được không? Phải làm sao khi thang máy rơi?

Không ít người lo lắng về tình huống thang máy rơi tự do, nhưng điều này có thực sự đáng sợ như lời đồn? Trên thực tế, tỷ lệ thang máy rơi tự do là cực kỳ thấp, nhờ vào hệ thống an toàn chặt chẽ được thiết kế nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn quốc tế. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài dưới đây để an tâm hơn khi sử dụng thang máy bạn nhé!

1. Thang máy có rơi được không?

Thang máy có thể bị rơi tự do nhưng trong điều kiện thực tế, khả năng xảy ra cực kỳ hiếm. Lý do là vì thang máy hiện nay, đặc biệt là thang máy gia đình được trang bị hàng loạt thiết bị và công nghệ an toàn cao cấp nhằm ngăn chặn tình trạng rơi tự do.

Cụ thể các hệ thống an toàn được tích hợp trong thang máy có thể kể đến như: 

• Phanh cơ khí (Safety Gear): Khi thang máy vượt quá tốc độ cho phép, phanh cơ khí sẽ lập tức kích hoạt, kẹp cabin vào ray dẫn hướng, ngăn chặn rơi tự do ngay lập tức.
• Cáp chịu lực đa lõi: Cabin thang máy thường được treo bằng tối thiểu 4 sợi cáp thép chuyên dụng, mỗi sợi có thể chịu được gấp nhiều lần tải trọng thực tế. Việc tất cả cáp đứt cùng lúc gần như không thể xảy ra.
• Giảm chấn ở đáy hố thang: Nếu cabin rơi xuống sát đáy, các buffer (giảm chấn thủy lực hoặc cao su) sẽ hấp thụ phần lớn lực va chạm.
• Bộ giới hạn hành trình (Limit Switches): Đảm bảo cabin không vượt quá điểm dừng trên và dưới, ngăn nguy cơ đứt cáp hoặc va chạm kết cấu.

Vì vậy, dù vẫn có thể rơi tự do nhưng tỷ lệ này chỉ xảy ra khi lắp đặt thang máy kém chất lượng. Nếu thang máy được lắp đặt đúng tiêu chuẩn và sử dụng thiết bị chất lượng, khả năng xảy ra sự cố rơi tự do là gần như không có.

2. Nguyên nhân thang máy rơi tự do

Dù rất hiếm xảy ra tình trạng thang máy rơi tự do, nhưng để hiểu rõ và phòng tránh, bạn cần biết một số nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này:

• Không bảo trì, bảo dưỡng thang máy: Cáp tải, hệ thống phanh, cảm biến… nếu không được kiểm tra thường xuyên, có thể hư hỏng mà không được phát hiện kịp thời.
• Sự cố bất ngờ và đồng thời trên nhiều hệ thống an toàn: Việc tất cả các hệ thống như phanh, cáp, giảm chấn đều gặp sự cố cùng lúc là cực kỳ khó xảy ra. Tuy nhiên, điều này có thể xảy ra nếu thang máy bị can thiệp, sửa chữa sai kỹ thuật hoặc lắp đặt không đạt chuẩn.
• Tác động ngoại lực cực lớn với các tình huống bất khả kháng: Những tình huống như động đất, va chạm xe tải vào hố thang… có thể gây biến dạng cơ học dẫn đến rơi cabin/sàn thang máy.
• Thang máy bị thiết kế và lắp đặt sai tiêu chuẩn: Những đơn vị thiếu chuyên môn có thể sử dụng vật liệu kém chất lượng, không tuân thủ tiêu chuẩn EN 81 hoặc TCVN, khiến thang máy tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng. Vì vậy, việc lựa chọn đơn vị lắp đặt uy tín thực sự quan trọng để đảm bảo an toàn khi sử dụng thang máy.

3. Phải làm sao khi thang máy rơi tự do?

Khi thang máy gặp sự cố rơi tự do, việc bình tĩnh và phản ứng đúng cách có thể giảm thiểu tối đa nguy hiểm, đặc biệt với người cao tuổi, trẻ nhỏ hoặc người có sức khoẻ yếu. Dưới đây là các bước xử lý theo khuyến nghị từ chuyên gia:

• Giữ bình tĩnh sẽ giúp bạn kiểm soát hơi thở, suy nghĩ rõ ràng và phản xạ chính xác hơn trong những giây quyết định. Khi thang máy rung mạnh, di chuyển nhanh bất thường hoặc dừng đột ngột giữa các tầng, nhiều người dễ hoảng loạn và hành xử không kiểm soát dễ dẫn tới sai lầm như nhảy nhót, đập cửa, cố gắng thoát ra.
• Nằm xuống sàn thang để phân tán lực tác động khi va chạm, giảm nguy cơ tổn thương cột sống, đầu và chân. Bạn nên nằm ngửa, duỗi thẳng cơ thể, hai tay đặt sau gáy hoặc chắn ngang mặt, không nên nằm nghiêng vì dễ xoay người khi va chạm mạnh.
• Che chắn đầu và mặt để tránh va đập trực tiếp vào đầu hoặc mắt vì đây là những vùng nguy hiểm nhất. Bạn có thể dùng hai tay, balo, áo khoác hoặc túi xách che đầu và mặt, nếu có nón bảo hiểm xe máy hoặc mũ cứng thì nên đội vào ngay để bảo vệ an toàn.
• Nếu không kịp nằm xuống, hãy khuỵu gối để giảm áp lực truyền thẳng từ chân lên cột sống khi va chạm mạnh. Bạn nên khuỵu nhẹ đầu gối, gập người ra phía trước (như tư thế đang buộc dây giày), hai tay chống nhẹ lên đùi hoặc ôm đầu gối, tránh đứng thẳng hoàn toàn vì khi tiếp đất mạnh, toàn bộ lực dội lên cột sống gây nguy cơ chấn thương vùng thắt lưng hoặc gãy đốt sống.
• Bám chặt vào tay vịn (nếu có) để giúp giữ cơ thể ổn định trong trường hợp cabin rung lắc hoặc mất thăng bằng nghiêm trọng. Bạn nên đứng gần tay vịn, bám chặt bằng cả hai tay, giữ thân mình sát vách cabin, tránh đứng giữa sàn thang vì dễ mất cân bằng, ngã.
• Không cố gắng mở cửa thang máy khi đang di chuyển để tránh tai nạn do mở cửa sai thời điểm, thang chưa dừng hoặc lệch tầng gây nguy hiểm. Việc cố gắng cạy cửa, trèo ra ngoài khi không kiểm soát được tình hình có thể khiến người dùng rơi vào hố thang hoặc mắc kẹt giữa các tầng.
• Sau khi thang dừng (kể cả có hay không có va chạm), bạn không nên tự thoát khỏi thang. Thay vào đó, bạn hãy nhấn nút báo động, dùng điện thoại gọi kỹ thuật hoặc lực lượng cứu hộ. Bạn chỉ nên thoát khỏi cabin khi có sự hướng dẫn của kỹ thuật viên hoặc cứu hộ chuyên nghiệp.

4. Lưu ý khi lắp đặt thang máy để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng

Để tránh tình trạng thang máy rơi tự do, thì ngay từ bước lắp đặt, gia chủ cần tuân thủ các khuyến nghị sau:

• Ưu tiên chọn lắp đặt thang máy trục vít: Việc lắp đặt thang máy trục vít sẽ không xảy ra trường hợp đứt cáp thang máy và tình trạng rơi tự do. 

• Lựa chọn đơn vị lắp đặt uy tín: Không phải đơn vị nào cũng đủ năng lực cung cấp giải pháp thang máy trọn gói, đặc biệt là khi công trình có yêu cầu cao về thiết kế và không gian lắp đặt. Gia chủ nên lựa chọn công ty có kinh nghiệm lâu năm, có đầy đủ chứng nhận về chất lượng và đội ngũ kỹ sư được đào tạo chuyên sâu để đảm bảo yên tâm nhất về chất lượng sản phẩm.
• Tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định an toàn: Đảm bảo thang máy được lắp đặt theo đúng Tiêu chuẩn Quốc gia (TCVN 6395:2021) và tiêu chuẩn châu Âu (EN 81-20, EN 81-50, EN 81-41) nếu sử dụng thang máy nhập khẩu. Ngoài ra, bạn nên tính toán tải trọng phù hợp với nhu cầu sử dụng để đảm bảo an toàn và tối ưu chi phí.
• Giám sát chặt chẽ quá trình lắp đặt: Bạn nên thuê 1 kỹ sư để giám sát quá trình lắp đặt, đại diện giúp gia chủ theo dõi tiến độ và kiểm tra lại chất lượng công trình. Quá trình nghiệm thu cũng cần có mặt đại diện gia chủ, kỹ sư giám sát và kỹ thuật viên lắp đặt thang máy để đảm bảo trách nhiệm rõ ràng sau khi vận hành.

5. Hướng dẫn sử dụng thang máy an toàn

Nếu đã lắp đặt thang máy và đang trong quá trình sử dụng, thì dưới đây là những lưu ý giúp bạn và gia đình sử dụng thang máy an toàn:

Lưu ý trước khi bước vào thang máy:

• Đảm bảo sàn thang bằng phẳng với sàn tầng
• Không chen lấn khi thang đã đầy người.
• Không sử dụng thang máy nếu thấy thang máy có dấu hiệu bất thường như rung, tiếng lạ, đèn nhấp nháy,… Trong trường hợp này, bạn nên liên hệ với đơn vị lắp đặt để bảo hành càng sớm càng tốt.
• Không mang vác đồ cồng kềnh hoặc vượt tải trọng cho phép.

Trong khi di chuyển:

• Chọn đúng tầng muốn di chuyển và chỉ nhấn nút một lần.
• Không dựa vào cửa thang máy, bạn nên giữ khoảng cách an toàn khoảng 20cm với cửa thang
• Không để trẻ nhỏ chạy nhảy, đùa nghịch trong thang.
• Nếu thang dừng đột ngột, bạn nên nhấn nút báo động và chờ hỗ trợ, không tự mở cửa thang máy.

Khi ra khỏi thang máy: Bạn đợi đến khi sàn thang cao bằng sàn tầng thì di chuyển ra ngoài. Lưu ý: Tuyệt đối không chen chúc khi ra khỏi thang máy.

Bảo dưỡng định kỳ cho thang máy: Bạn nên thực hiện bảo trì theo hướng dẫn của nhà sản xuất và đơn vị lắp đặt, tùy thuộc vào loại thang máy và tần suất sử dụng.

Trên đây là toàn bộ thông tin về câu hỏi Thang máy có rơi được không. Nếu bạn đang tìm đơn vị cung cấp giải pháp thang máy gia đình uy tín, đảm bảo sản phẩm chất lượng và quy trình lắp đặt đáp ứng theo tiêu chuẩn châu Âu thì hãy liên hệ Kalea để được hỗ trợ. Thông tin liên hệ:

• Hotline: 1800 555 502 – 0911 454 238

• Email: kalea_vietnam@kalealifts.com

• Địa chỉ:

• Hà Nội: P.203, Tầng 2, Tòa nhà HITC 239 Xuân Thủy, Q. Cầu Giấy, Tp. Hà Nội

• TP. Hồ Chí Minh: Số 86 đường B2, Khu nhà phố Sari Town, KĐT SaLa, P. An Lợi Đông, Q. 2, Tp. Thủ Đức

• Hải Phòng: Số HD.68, KĐT Vinhomes Marina, P. Vĩnh Niệm, Q. Lê Chân, Tp. Hải Phòng

• Đà Nẵng: Số 438 đường 2/9, P. Hòa Cường Nam, Q. Hải Châu, Tp. Đà Nẵng